Dünyanın təhsil möcüzəsi – Estoniya təhsilinin özəllikləri-Xaricdə təhsil üçün

 

Estoniyada təhsil sistemi eston xalqının, o cümlədən ölkədəki etnik azlıqların qorunması və inkişafı məqsədlərinə xidmət edir. Ölkə təhsili humanizm, demokratiklik və qanunun aliliyi prinsiplərinə əsaslanır.

Estoniyada təhsil sisteminə rəhbərlik Estoniya Respublikasının Təhsil və Tədqiqat Nazirliyi tərəfindən həyata keçirilir.

Ölkədə təhsil sistemi  məktəbəqədər, əsas, orta, ali olmaqla 4 mərhələyə bölünür.

Estoniyada uşaqların məktəbəqədər təhsilə cəlb olunması valideynlərin istəyindən asılıdır. Ölkədə uşaqlar 7 yaşdan başlayaraq icbari təhsilə cəlb olunur. Burada əsas təhsil pilləsi I-IX sinifləri əhatə edir. Əsas təhsil I-III, IV-VI, VII-IX olmaqla 3 mərhələ təşkil edir.

Peşə təhsili verən orta məktəblər…

Estoniyada orta təhsil müddəti isə 3 il olmaqla X-XII sinifləri əhatə edir. Orta təhsil pilləsində bir tədris ili 35 həftə,  tədris həftəsi isə ən azı 32 dərs saatından ibarətdir. Bu pillədə şagirdlər seçmə fənlərlə yanaşı,  təbiət, humanitar elmlər və digər sahələr üzrə dərin biliklərə yiyələnirlər. Həmçinin şagirdlər peşə məktəblərində oxumaqla hər hansı sənətə yiyələnə bilərlər. Orta təhsil pilləsinin sonunda şagirdlər 5 fəndən imtahan verirlər.

Ölkədə dövlət əsaslı universitetlər və ali peşə təhsili müəssisələri ilə yanaşı, özəl peşə kollecləri də kifayət qədərdir. Estoniyada 6 dövlət, 4 özəl universitet var. Həmçinin 10 dövlət, 11 özəl ali peşə təhsili müəssisəsi olub. Eyni zamanda  2 dövlət və 1 özəl peşə kolleci fəaliyyət göstərir.

Bakalavr təhsili

Estoniyada bakalavr təhsil sistemi əsasən universitetlər vasitəsilə təşkil olunur. Bakalavr proqramları, lisans dərəcəsi əldə etmək istəyən tələbələrə ali təhsil imkanı təqdim edir. Estoniyada bakalavr təhsili əsasən üç il davam edir, ancaq bəzi texniki və mühəndislik proqramları dörd il çəkir.

Bakalavr proqramları geniş bir dərs çeşidini əhatə edir və müxtəlif sahələrdə təhsil imkanı təklif edir. Tələbələr, öz istəkləri daxilində sahələrdə ixtisaslaşmaq  imkanı əldə edirlər. Mühəndislik, elmlər, sosial elmlər, incəsənət, biznes, kompüter elmləri və daha bir çox sahədə bakalavr proqramları mövcuddur.

Estoniya universitetləri, beynəlxalq standartlara uyğun bir təhsil təklif edir və keyfiyyətli tədris heyətinə malikdir. Tələbələrə tədqiqat mərkəzlərinə, praktik biliklərin birləşdiyi, araşdırma mərkəzlilikli və tətbiqi yanaşmayla təhsil verirlər. Bundan əlavə, bir çox universitet ingilis dilində təhsil verən bakalavr proqramları da təklif edir, bu da dil məsələsi olmadan xarici tələbələrin təhsil alma imkanı yaradır.

Bakalavr proqramlarına müraciət etmək üçün əsasən  məktəb diplomu və ya buna bərabər qəbul  edilən bir sənədə sahib olmaq lazımdır. Bununla birlikdə, bəzi proqramlar üçün xüsusi qəbul şərtləri və giriş sınaqları da tələb oluna bilər. Müraciət prosesləri və tələblər universitetlər arasında fərqlənə bilər, bu səbəbdən hədəflədiyiniz universitetə müraciət etməzdən əvvəl tələbləri yoxlamaq məqsədəuyğundur.

Estoniyada qiyabi təhsil üçün ən yaxşı universitetlər

Estoniyada qiyabi təhsil almaq üçün bir neçə yüksək keyfiyyətli universitet mövcuddur. İşte Estoniyada qiyabi təhsil üçün tanınmış və yaxşı qiymətləndirilmiş bir neçə universitet:

Tartu Universiteti: Tartu Universiteti Estoniyanın ən qədim və tanınmış universitetidir. 1632-ci ildə qurulan bu universitet beynəlxalq çevrələrdə tanınan bir məşhurəyə malikdir. Geniş bir bakalavr və magistr proqramı seçimi ilə tələbələrə yüksək keyfiyyətli təhsil imkanı təklif edir.

Tallin Teknoloji Universiteti: Tallin Teknoloji Universiteti, mühəndislik, texnologiya və informasiya sahələrində özünü isbat etmiş bir institut kimi tanınır. Bu universitet, mühəndislik, informasiya texnologiyaları, iş idarəetməsi və digər peşəkar sahələrdə bakalavr və magistr proqramları təklif edir.

Estoniya universitetlərinə qəbul qaydası

Estoniya universitetlərinə qəbul prosesi ümumiyyətlə universitet və ixtisasdan asılı olaraq fərqli ola bilər. Burada ən yayğın olan qəbul qaydasını izah edə bilərəm, ancaq hər bir universitetin öz qaydaları və şərtləri ola bilər. Aşağıda ümumi olaraq qəbul prosesinin bəzi mərhələlərini göstərə bilərəm:

Tələbəlik müraciət formasını doldurmaq: İlk olaraq istifadəçilər universitetin veb saytından tələbəlik müraciət formasını yükləyərək və ya onlayn şəkildə dolduraraq müraciətlərini təqdim edirlər. Bu müraciət formasında şəxsi məlumatlar, təhsil keçmişi və nəzərdə tutulan ixtisas kimi məlumatlar tələb olunur.

Giriş imtahanı: Bəzi universitetlər, tələbələrdən giriş imtahanına daxil olmalarını tələb edə bilər. Bu imtahanın növü və məzmunu ixtisas və universitetə görə dəyişə bilər. İmtahanın yazılı və ya sözlü formada təşkil oluna biləcəyi və müxtəlif sahələrdəki bilikləri və bacarıqları yoxlamaq üçün hazırlanmış olabiləcəyi diqqətə alınmalıdır.

Sertifikat və diplomaların təqdim edilməsi: Tələbələrdən əsasən lisey diplomaları və digər təhsil sertifikatlarının notları və fotokopiyalarının təqdim edilməsi tələb olunur. Bu, təhsil keçmişinin qiymətləndirilməsi və qəbul komitəsinə tələbənin təhsil potensialı və yeterlilikləri haqqında məlumat vermək üçün istifadə edilir.

Dil səviyyəsi testləri: Bəzi universitetlər, tələbələrdən dil səviyyəsi testlərinə (məsələn, İngilis dili üçün TOEFL və ya IELTS) qatılmasını tələb edə bilər. Bu testlər, tələbələrin dil biliyini və kommunikasiya bacarıqlarını ölçməyə kömək edir.

Tallin Universiteti: Tallin Universiteti, sosial elmlər, humanitar elmlər, iş idarəetməsi, hüquq və siyasət sahələrində keyfiyyətli təhsil təklif edən bir başqa seçimdir. Bu universitet geniş bir dərs çeşidini əhatə edir və beynəlxalq bir tələbə topluluğuna malikdir.

Estoniya Mədəniyyət Universiteti: Estoniya Mədəniyyət Universiteti, incəsənət, mədəniyyət və media sağlamlığı sahələrində təhsil verən bir universitetdir. Tələbələrə teatr, film, medya, musiqi və mədəniyyət  kimi sahələrdə geniş bir seçim təklif edilir.

Bu universitetlər Estoniyada qiyabi təhsil almaq üçün məsləhət görülən seçimlərdən bəziləridir. Tələbələr seçimlərini şəxsi maraqlarına və təhsil planlarına əsasən edə bilərlər.

 

Estoniyada universitetlərə qəbul üsulları

 

Estoniya universitetlərinə qəbul üsulları universitetlərin tələblərinə və proseduruna əsasən dəyişə bilər. Əsasən aşağıdakı qəbul üsulları istifadə olunur:

Onlayn müraciət: Əksər Estoniya universitetləri onlayn müraciət imkanı təklif edir. Müraciət üçün universitetin veb saytına daxil olaraq tələb olunan məlumatları doldurmalı və tələb olunan sənədləri yükləməlisiniz.

Giriş imtahanı: Bəzi universitetlər tələbələrdən giriş imtahanına (qabiliyyət, məntiqi və s.) qatılmağı tələb edə bilər. Bu imtahanın formatı və məzmunu universitetə və ixtisasın tələb etdiyi sahələrə görə fərqlənə bilər.

Dil səviyyəsinin sınanması: Estoniya dilini bilmək tələb olunduğu halda, dil səviyyəsi sınağına (Estoniya dili üçün) və ya İngilis dili səviyyəsi sınağına (İngilis dilində təhsil proqramları üçün) tabe ola bilərsiniz.

İntervyu: Bəzi universitetlər müraciətçilərə müsahibə (intervyu) təklif edə bilər. Bu, tələbənin motivasiyasını, hədəflərini və ixtisas seçimini daha yaxşı anlamaq üçün aparılan bir müsahibə prosesidir.

Sertifikat və referans sənədləri: Tələbələrdən lisey diploması, transkriptlər və məktublar kimi əvvəlki təhsilə dair sənədləri təqdim etmələri tələb olunur. Əlavə olaraq, referans məktubları və ya özünüz haqqında yazılmış məktublar da tələb edilə bilər.

Bu üsullar əsasən Estoniya universitetlərinin qəbul prosesində tətbiq etdikləri üsullardır. Tələbələrin universitetlərin veb saytlarını yoxlayaraq konkret universitetin tələblərini və prosedurlarını ətraflı şəkildə öyrənmələri məsləhət görülür.

Estoniyada qiyabi təhsil alarkən iş imkanları

Estoniyada qiyabi təhsil alan tələbələr üçün iş imkanları mövcuddur. Estoniya  Avropa Birliyi üzvü olan bir ölkədir və bu da qiyabi təhsil almış şəxslərə daha geniş iş imkanları yaradır. İş axtaran tələbələr üçün aşağıdakı iş imkanları mövcuddur:

Kampus işləri: Bir çox universitet tələbələrə kampusda iş imkanları təklif edir. Bu, kitabxana, laborotoriyalar, idman mərkəzləri və administrativ işlər kimi fərqli sahələrdə işlər deməkdir. Bu işlər tələbələrə həm maddi, həm də təcrübə və iş təcrübəsi imkanları təmin edir.

Staj proqramları: Bir çox şirkət və təşkilat staj proqramları təklif edir. Bu, tələbələrin təcrübə və biliklərini artırmaq üçün əla bir imkan təşkil edir. Staj proqramları əsasən tələbələrə iş təcrübəsi, müxtəlif vəzifələrdə çalışma imkanı və bağlantılar yaratmaq imkanı verir.

Part-time işlər: Estoniyada qiyabi təhsil alan tələbələrə part-time iş imkanları da mövcuddur. Bu işlər restoranlar, mağazalar, kafelər və turizm sektorunda olabildiyi kimi, digər sahələrdə də olabilir. Part-time işlər tələbələrə maddi dəstək sağlamaq və təhsil xərclərini ödəməyə kömək etmək üçün bir imkan təşkil edir.

Karyera mərkəzləri və iş axtarış platformaları: Estoniya universitetləri əsasən karyera mərkəzləri və iş axtarış platformaları təşkil edir. Bu platformalar, tələbələrə iş axtarışında kömək edir, məsləhət verir və tələbələri potensial iş verənlərlə əlaqə qurmağa kömək edir.

Layihələr və tədqiqat işləri: Qiyabi təhsil alan tələbələr ayrıca layihələr və tədqiqat işləri üçün də imkanlar tapa bilər.

Estoniyada universitetlər üçün müraciət vaxtı nə zamandır?

Estoniya universitetlərinə müraciət vaxtı universitetlər və proqramlara görə dəyişə bilir. Əksər hallarda, müraciət dövrü iki əsas sezon olan payız və yay dövründə təşkil olunur. Əvvəlki müraciət tarixləri üçün konkret universitetin veb saytını yoxlamaq məsləhət görülür, çünki hər universitetin müraciət tarixləri fərqlənə bilər.

Əsasən  aşağıdakı müraciət tarixləri nəzərdə tutulur:

Payız dövrü (Sentyabr / Oktyabr): Bir çox bakalavr və magistr dərəcəli proqramlar üçün payız dövründə müraciət qəbul edilir. Müraciət tarixləri avqust və ya sentyabrın əvvəlindən başlayaraq noyabrın sonlarına kimi ola bilər.

Yay dövrü (Yanvar / Fevral): Bəzi universitetlər yanvar və ya fevral aylarında yay dövründə müraciət qəbul edir. Bu dövr əsasən əvvəlki payız dövrünə nisbətən daha az seçim imkanı təklif edir.

Əlavə olaraq, qəbulunun olduğu universitetlərdə müraciət tarixləri fərqlənə bilər. Bunun üçün konkret universitetin müraciət prosedurasını və tarixlərini öyrənmək üçün veb saytlarını yoxlamaq önəmlidir.

Ən yaxşı yanaşma universitetin veb saytını və tələb edilən proqramın müraciət tarixlərini yaxından izləmək və mümkün ən tez zamanda müraciət prosesinə başlamaqdır.